Posadzkowe płytki kościelne produkowane są z czystej gliny. Jednakże różnią się one od wszystkich innych płytek ceramicznych wymiarami. W nawach, w dużych pomieszczeniach klasztornych układano z reguły płytki o dużych wymiarach – powyżej 25×25 cm. Ze względu na to, że płytki kościelne musiały wytrzymać intensywną eksploatację produkowano je o podwyższonej grubości – zwykle większej niż 5 cm. Spotyka się płytki kościelne o grubości nawet 10 cm. Układano je zwykle na zaprawie wapiennej lub – jak to widoczne jest na zdjęciu – na podsypce piaskowej. Ważne: płytek kościelnych w budowlach pozbawionych izolacji poziomych nie układa się na zaprawach klejowych!
Oprócz wymiarów ceglane płytki posadzkowe kościelne mają jedną ważną cechę: są otwarte dyfuzyjnie – to znaczy, że ich struktura łatwo pochłania i uwalnia wilgoć. Ma to olbrzymie znaczenie jeżeli chodzi o kościoły i klasztory budowane bez użycia jakichkolwiek izolacji poziomych. Dzięki porowatości płyt kościelnych w budynkach wilgoć może spokojnie przenikać przez posadzkę nie wnikając przy tym w mury, doprowadzając do ich stopniowej erozji.
Co ciekawe – nie każda płytka ceramiczna posiada tę cechę otwartości dyfuzyjnej. Tzw. „płytki twarde” – wyprodukowane maszynowo z glin klinkierowych o odporności na ściskanie większej niż 30 N/mm² mają zwykle bardzo małą nasiąkliwość i stanowią barierę dla swobodnej cyrkulacji wilgoci. Z kolei tzw. „płytki miękkie” wyprodukowane z bardzo chudych, lessowych glin metodami manufakturowymi posiadają optymalną nasiąkliwość ok. 17% jednak ich luźna, porowata struktura nie jest w żaden sposób odporna na ścieranie, co eliminuje je z użycia w intensywnie używanych pomieszczeniach.
Ceglane płyty kościelne mogą być uformowane maszynowo lub ręcznie. Płytki ceramiczne formowane ręcznie będą miały „postarzaną” – rustykalną – powierzchnię, co na pewno doda autentyzmu nowej posadzce ułożonej w starym obiekcie. Nie jest prawdą, że płytki o gładkiej, maszynowo uformowanej powierzchni będą łatwiejsze w pielęgnacji niż płytki o powierzchni rustykalnej. Oba rodzaje powierzchni będą tak samo mało odporne na wnikanie zabrudzeń głębokich – czyli pokrywanie się patyną. Można ten proces spowolnić stosując odpowiednie impregnaty do ceramiki, dzięki którym zamknięte zostaną mikropory powierzchni górnej. Stosowanie impregnatów do podłóg ceramicznych w takich pomieszczeniach jak kościoły to jednak osobny temat.
